Kabızlık ve İshal: Nedenleri, Ne Zaman Doktora Başvurulmalı ve Evde Uygulanabilecek Yöntemler – 1
Kabızlık, bağırsak hareketlerinin yavaşlaması sonucu dışkılamada zorluk yaşanmasıdır. Genellikle haftada üçten az tuvalete çıkmak kabızlık belirtisi olarak kabul edilir. Karın ağrısı, şişkinlik, gaz ve dışkılama sırasında zorluk da eşlik eder.
İshal ise bağırsak hareketlerinin hızlanmasıyla dışkının sulu, sık ve ani şekilde yapılmasıdır. Günde üçten fazla sulu dışkılamaya ishal denir. Özellikle çocuklar ve yaşlılarda ciddi sıvı kaybına neden olabilir.
Kabızlık ve ishal: nedenleri, ne zaman doktora başvurulmalı ve evde uygulanabilecek yöntemler başlığı altında ilk olarak nedenlere göz atalım.
Kabızlık nedenleri arasında en yaygın olanı yetersiz lif tüketimidir. Bunun yanında yeterince su içmemek, hareketsiz yaşam tarzı, bazı ilaçlar (demir takviyesi, antidepresanlar, ağrı kesiciler), stres, gebelik ve tiroid hormonlarının düşüklüğü de kabızlığa neden olabilir. Ayrıca kolon ya da rektum bölgesinde oluşan tıkanıklıklar, hemoroid ya da anal fissür gibi durumlar da dışkılamayı zorlaştırabilir.
İshal nedenleri arasında ise viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar başı çeker. Rotavirüs, norovirüs gibi mikroplar özellikle çocuklarda ishalin sık sebebidir. Kirli su veya bozulmuş yiyecek tüketimi, antibiyotik kullanımı, gıda intoleransı (laktoz veya gluten), aşırı stres, bazı bağırsak hastalıkları (örneğin Crohn ya da ülseratif kolit) da ishale neden olabilir.
Kabızlık ve ishal: nedenleri, ne zaman doktora başvurulmalı ve evde uygulanabilecek yöntemler sorusunun en kritik noktası ise doktora ne zaman gidilmesi gerektiğidir.
Kabızlık için şu belirtiler varsa mutlaka doktora başvurulmalıdır:
1 haftadan uzun süren kabızlık
Dışkıda kan görülmesi
Şiddetli karın ağrısı
Kilo kaybı
Ani başlayan kabızlık ve bulantı
Ailede kolon kanseri öyküsü
İshal için doktora başvurmanız gereken durumlar ise şunlardır:
2 günden uzun süren ishal (özellikle yetişkinlerde)
24 saatten uzun süren ishal (çocuklarda)
Ağız kuruluğu, halsizlik, baş dönmesi gibi sıvı kaybı belirtileri
Yüksek ateş
Dışkıda kan ya da mukus
Karın bölgesinde şiddetli kramp
İshalin sürekli tekrar etmesi
Evde uygulanabilecek yöntemler ise oldukça etkilidir. Kabızlık ve ishal: nedenleri, ne zaman doktora başvurulmalı ve evde uygulanabilecek yöntemler kapsamında doğal çözümleri bilmek hayat kurtarabilir.
Kabızlık için evde uygulanabilecek yöntemler şunlardır:
Bol su içmek (günde en az 2-2,5 litre)
Lifli besinler tüketmek (yulaf, kepekli tahıllar, kuru erik, sebzeler)
Günlük yürüyüş gibi fiziksel aktivite yapmak
Sabah aç karna 1 bardak ılık su içmek
Zeytinyağlı sebze yemekleri tüketmek
Bitkisel çaylardan özellikle sinameki ya da rezene çayı kullanmak (doktor önerisiyle)
İshal için evde alınabilecek önlemler ise şunlardır:
Sıvı takviyesi (su, ayran, çorba, ev yapımı elektrolit içecekler)
Haşlanmış patates, pirinç lapası, muz gibi mideyi yormayan yiyecekler
Yoğurt tüketmek (probiyotik açısından zengin)
Yağlı, şekerli ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmak
El hijyenine dikkat etmek
Kabızlık ve ishal: nedenleri, ne zaman doktora başvurulmalı ve evde uygulanabilecek yöntemler hakkında bilinçli olmak, sindirim sisteminizin sağlıklı kalmasını sağlar. Ancak unutulmamalıdır ki her bireyin vücudu farklıdır. Bu nedenle uzun süren ya da tekrar eden şikayetlerde mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Endoskopi gibi ileri tanı yöntemleri gerekebilir. Bu konuda daha fazla bilgi almak isterseniz Dr. Fuad Jafarov’un endoskopik işlemler sayfasına göz atabilirsiniz. Ayrıca mide ve bağırsak problemleriyle ilgili bu bilgilendirici videoyu da izleyebilirsiniz.
Sonuç olarak, kabızlık ve ishal, günlük yaşamı etkileyen ancak doğru yaklaşımla kontrol altına alınabilecek sorunlardır. Bol su içmek, dengeli beslenmek, hijyene dikkat etmek ve gerektiğinde tıbbi destek almak en önemli adımdır. Kabızlık ve ishal: nedenleri, ne zaman doktora başvurulmalı ve evde uygulanabilecek yöntemler konusunda bilgi sahibi olmak hem kendi sağlığınızı hem de sevdiklerinizin sağlığını korumanızda yardımcı olacaktır.
